Przygotowanie mentalne do egzaminów, zawodów, wystąpień publicznych wg metody 5P Jima Taylora.

Czy przed ważnym egzaminem czujesz, że Twoja głowa odmawia posłuszeństwa? Stres rośnie, energia spada, a w Twojej wyobraźni pojawiają się najgorsze scenariusze? To nastawienie potrafi zabrać siły i zablokować nasz potencjał. W moim najnowszym artykule dzielę się sprawdzonymi sposobami, które pomogą Ci przygotować się do wyzwań takich, jak zawody sportowe, egzaminy, kolokwia, klasówki, matura czy egzamin na prawo jazdy. Dzięki tym technikom nauczysz się, jak oswoić stres i przyjąć optymalne nastawienie, które pozwoli Ci z odwagą stawić czoła każdemu wyzwaniu.

Metoda 5P Jima Taylora, choć przede wszystkim stosowana przez psychologów w pracy ze sportowcami, może być również zaadaptowana do innych obszarów życia, takich jak egzaminy, klasówki czy wystąpienia publiczne. Taylor zauważył, że aspekt mentalny jest często niedoceniany. Nawet jeśli sportowcy są w doskonałej kondycji fizycznej i technicznie wybitni, to przygotowanie mentalne często decyduje o tym, kto osiąga najlepsze wyniki. Podobnie w życiu codziennym. Pewnie słyszałeś historie osób, które mimo starannego przygotowania do egzaminu nagle doświadczają tzw. "czarnej dziury" i nie mogą sobie niczego przypomnieć.

Taylor oferuje sportowcom praktyczne strategie, które mogą zastosować, aby stać się psychicznie silniejszymi i osiągać najlepsze wyniki w kluczowych momentach. Co ciekawe, ta metoda doskonale sprawdza się także w innych dziedzinach życia, przynosząc korzyści w pracy, relacjach i codziennych wyzwaniach. Wzmacniając naszą odporność psychiczną, nie tylko poprawiamy wyniki w sporcie, ale również zyskujemy większą pewność siebie i lepsze umiejętności radzenia sobie z trudnościami w różnych obszarach życia. Metoda 5P to skuteczna technika treningu mentalnego przygotowująca do różnorodnych wyzwań, opierająca się na pięciu kluczowych elementach:

• Perspective - perspektywa,
• Process – precyzyjne skupienie się na zadaniu,
• Present - bycie tu i teraz,
• Positive attitude - pozytywne nastawienie,
• Progress – postęp

Szczegółowe omówienie każdego z tych punktów:

1P jak Perspective – Perspektywa

Perspektywa, z jaką podchodzisz do egzaminu, wpływa na jego wynik. Traktowanie go jako decydującego momentu w życiu zwiększa presję i stres, co może obniżyć szanse na sukces. Warto przyjąć zrównoważone podejście pamiętając, że egzamin to tylko jeden z wielu etapów. Przyjęcie zdystansowanej perspektywy pozwala skupić się na procesie nauki i przygotowaniach, a nie tylko na ostatecznym wyniku. Warto pamiętać, że nawet najlepsi specjaliści w danej dziedzinie mają na swoim koncie porażki, które są naturalną częścią ich drogi do sukcesu. Jestem przekonana, że każdy z nas zna historie, w których jakaś porażka np. niezdany egzamin skutkuje powtarzaniem roku na studiach. I właśnie w takim momencie zdarza się, że ktoś wtedy poznaje miłość swojego życia. Przypomina mi to o słowach: „Kto wie, co dla nas dobre, a co złe?”. Co więcej, czasami trudności prowadzą do niespodziewanych i pięknych zwrotów akcji w naszym życiu.

2P jak Process – precyzyjnie, skupienie na zadaniu

Skup się na precyzyjnym wykonaniu tego, co już wcześniej ćwiczyłeś wiele razy. Skupienie się na zadaniach, które czekają podczas egzaminu, czy realizacja założeń taktycznych – to właściwa droga. 2P zakłada, że droga do celu jest ważniejsza niż sam cel. W kontekście egzaminów, droga to inaczej technika, strategia i przygotowanie przed egzaminem. Ważne jest podejście krok po kroku – wypracowanie umiejętności, które podczas egzaminu powtarzamy. Koncentracja na poszczególnych zadaniach pozwala na efektywną naukę i lepsze zrozumienie materiału. Pamiętaj, że nawet najmniejsze kroki składają się na końcowy sukces. Pracując systematycznie i z zaangażowaniem, zbliżasz się do osiągnięcia swojego celu. Skupienie się na procesie nauki zamiast na ostatecznym wyniku zmniejsza stres i zwiększa szanse na pozytywny rezultat.

3P jak Present – bycie „tu i teraz”

Skup się na „tu i teraz” co oznacza pełne zaangażowanie w bieżącą chwilę i miejsce, w którym się znajdujesz. W trakcie egzaminu kontroluj sytuację oraz aktywnie działaj, zamiast błądzenia myślami między przeszłością, a przyszłością. Rozpamiętywanie złych doświadczeń z wcześniejszych egzaminów czy obawy o opinie innych mogą negatywnie wpłynąć na Twoją koncentrację i efektywność.

Pełna obecność w chwili obecnej pozwala na lepsze wykorzystanie swoich możliwości i zasobów. Kiedy jesteś w „tu i teraz”, każda czynność staje się bardziej świadoma i precyzyjna, co przekłada się na lepsze wyniki. Pamiętaj, że skupienie na bieżącym zadaniu, niezależnie od sytuacji – czy to egzamin, kolokwium, czy test na prawo jazdy to niezawodne podejście zwiększające efektywność.

4P jak Positive – pozytywne nastawienie

To, w jaki sposób podchodzisz do egzaminu zależy wyłącznie od Ciebie. To Ty decydujesz, czy koncentrujesz się na pozytywach, czy na trudnościach i niedostatkach. Podczas egzaminu potrzebujesz wszystkiego, co najlepsze. Zatruwając mózg negatywnymi myślami, obniżasz swoją mentalną siłę.  Zamiast szukać problemów zastanów się, co sprawia, że Twoje nastawienie będzie pozytywne. Wypisz rzeczy, osoby i sytuacje, które Cię motywują, i korzystaj z tej wiedzy w trudnych momentach. Egzamin, kolokwium, zawody sportowe są same w sobie neutralne, to my nadajemy temu znaczenie. Od dobrego nastawienia wszystko się zaczyna. Nawet jeśli masz gorszy dzień, pozytywne nastawienie pomoże Ci skupić się na swoich mocnych stronach i wykorzystać je w pełni.

5P jak Progress – postęp

Zdaję egzaminy, zaliczam materiał, startuję w zawodach, piszę, trenuję, zdobywam certyfikaty i ćwiczę – wszystko po to, aby się uczyć i rozwijać. Jestem w procesie nauki. Takie podejście jest właściwe. W trakcie nauki naturalne są wzloty i upadki, dlatego warto dostrzegać swój rozwój w dłuższej perspektywie. Pomoże w tym zadanie sobie kilku pytań:

- Gdzie byłem kilka lat temu?

- Gdzie jestem teraz?

- Gdzie chcę być i dokąd zmierzam?

Potraktuj każdy egzamin, zawody jako kolejny element swojego rozwoju. To punkt odniesienia, który pokaże Ci, gdzie aktualnie jesteś i w jakim punkcie swojej edukacyjnej drogi się znajdujesz.

                                                                                                                                                          źródło: freepik

Podsumowanie:

Trening mentalny oparty na tych zasadach może przynieść znaczące korzyści. Nie tylko poprawi Twoje wyniki w nauce czy pracy, ale także pozytywnie wpłynie na Twoje samopoczucie i ogólne podejście do życia. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu i praktyce możesz zbudować pewność siebie. Pozytywne nastawienie i odpowiednia perspektywa pomagają w radzeniu sobie ze stresem, a bycie tu i teraz pozwala na spokojne podejście do wyzwań. Warto pamiętać, że Twój mózg, podobnie jak mięśnie, potrzebuje regularnego treningu, aby rozwijać odporność psychiczną. To właśnie poprzez systematyczne ćwiczenia kształtujemy swoją siłę mentalną. Nie ma drogi na skróty – to wymaga pracy i zaangażowania. Jeśli dotarłeś do końca tego artykułu, to już jest to początek Twojego sukcesu.

Osoby, które potrafią realizować pięć kluczowych elementów przygotowania mentalnego, zwiększają swoje szanse na odniesienie sukcesu oraz osiągnięcie zadowolenia z własnych wyników. Teraz czas, aby przełożyć 5P na realne egzaminy.

Autor: Ewa Worotyńska Kos